Shishir" म्हणजे थंडीचा उत्तरार्ध
शिशिर ऋतू म्हणजे निसर्गाच्या चक्रातील एक महत्त्वपूर्ण टप्पा. हा काळ जणू निसर्गाच्या परिवर्तनाची पूर्वतयारी असतो. थंड वाऱ्याच्या झुळुकीत कोरडेपणा असतो, वातावरण गारठलेले असते, आणि संपूर्ण सृष्टीवर शांततेचा एक अदृश्य पट पसरलेला असतो.
पानगळ – निसर्गाचा संयमित संन्यास
या ऋतूत झाडे आपली जुनी पाने गाळतात. हिरवाईने नटलेली वने आता निष्पर्ण होऊ लागतात. झाडांच्या जाळीदार फांद्यांमधून आकाश स्पष्ट दिसू लागते. ही पानगळ केवळ एक प्रक्रिया नाही, तर तो निसर्गाचा एक गूढ संदेश आहे – “सोडून दिल्याशिवाय नवीन मिळत नाही!” जीवनात अनावश्यक गोष्टींना बाजूला ठेवून नव्या संधींना स्वीकारण्याची प्रेरणा हा ऋतू देतो.
लाजरे पक्षी आणि वन्यजीव निरीक्षणाची संधी
जेव्हा झाडांच्या फांद्या मोकळ्या होतात, तेव्हा सामान्यतः दृष्टीआड असणारे अनेक पक्षी उघड्या नजरेस पडतात. कधी एखादा निळसर ढाल पाणकावळा, तर कधी एखादा दुर्मिळ कस्तूर पक्षी दिसतो.
शिशिर ऋतूत वन्यजीव निरीक्षणासाठी उत्तम संधी असते. कोरड्या ओढ्यातून एखादा बिबट्या सावलीसारखा हलताना दिसतो, तर हरिणांचा कळप गवताळ भागातून सावध पावले टाकत जात असतो.
शिशिराची संथता आणि वसंताची चाहूल
हा ऋतू जितका स्तब्ध वाटतो, तितकाच आश्वासकही असतो. कारण ही शांतता, रिक्तता एका नव्या सुरुवातीची नांदी आहे. जसजसा शिशिर संपत येतो, तसतसे वसंताचे रंग दिसू लागतात. झाडांच्या कोरड्या फांद्यांवर नवी पालवी फुटते, आणि निसर्ग पुन्हा चैतन्याने भरून जातो.
हिमाचल प्रदेशातले टॉप 10 गिर्यारोहणचे ठिकाणं बघण्यासाठी येथे क्लिक करा.

वनात परतण्याचा आनंद
मी पुन्हा एकदा या वनात परत येईन—या नव्या पालवीचा साक्षीदार होण्यासाठी. ज्या झाडांनी आपल्या पानांची आहुती दिली होती, त्यांच्याच फांद्यांवर आता नवजीवन फुलताना पाहीन. निसर्गाच्या पुनर्जन्माचा अनुभव घेईन.
शिशिर हा केवळ विरक्तीचा ऋतू नाही, तर तो नवीन उमेदीचा पाया आहे. निसर्गाच्या या चक्रामधून आपणही शिकायला हवं—”जुने संपते तेव्हा नवीन काहीतरी उगवत असतेच!”
वसंत ऋतु या विषयावर मराठी निबंध लिहण्यासाठी बघा मजेशीर व्हिडीओ.